آثار صخره¬ای ساری¬قایا

ADMIN 8904/01
دوشنبه ۱۳۹۷/۰۸/۲۸
۹:۴۶ ب.ظ

معرفی، گاهنگاری و تعیین عملکرد معماری صَخرهای پیرهاشم روستای ورجوی شهرستان مراغه

چکیده

روستای وَرجوی شهرستان مراغه از قدیمیترین مناطق زیست انسانی در منطقۀ شمالغرب ایران است که شواهد و آثار انسانی از دورۀ پارینهسنگی میانی تا دورۀ اسلامی متأخر را در خود جای داده است. این روستا بهدلیل برخورداری از موقعیت کلیدی و شرایط محیطی، همواره مورد توجه بوده و باعث شکلگیری آثار تاریخی در این روستا شده است. از جمله آثار فرهنگی شایان توجه در این روستا که میتوانند بهعنوان شواهدی از جایگاه و اهمیت این روستا در مطالعات باستانشناسی، تاریخ ادیان، معماری و سایر علوم مورد توجه قرار گیرند، معماری صخرهای محوطۀ پیرهاشم است که در غرب روستا و در سینهکش کوه «ساری قایا» جای گرفتهاند و به «پیَ هَشیم» شهرت دارند.

اگرچه با اتکاء به دادههای سطحی پاسخ به پرسشهایی در زمینه زمان احداث و کاربری این مجموعه امری دشوار است، لیکن به احتمال بسیار میتوان این فرضیه را مطرح ساخت که این آثار صخرهای در جهت اجرای مراسم یادمانی- آیینی و تدفینی مورد استفاده بودهاند. در پژوهش حاضر تلاش گردیده تا ضمن معرفی این آثار، به تطبیق یافتههای میدانی با شواهد فرهنگی مناطق دیگر پرداخته و تاریخی نسبی از زمان احداث این آثار صخرهای ارائه و کاربری آنها مشخص گردد.

واژههای کلیدی: روستای ورجوی، آثار صخرهای ساریقایا، پیرهاشم، معماری صخرهای.

سعید ستارنژاد ؛ دانشجوی دکتری باستانشناسی - صمد پروین ؛ دانشآموخته کارشناسیارشد باستانشناسی"