خراسان/ « مدیریت اسلامی و الگوی انسان 250 ساله » عنوان یادداشت روز در روزنامه خراسان بهقلم علیرضاقربانی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:

کتاب «انسان 250 ساله» تألیفی از بیانات و تقریرات رهبر معظم انقلاب در تحلیل کلی زندگی و خط مبارزاتی ائمه معصومین (ع) از ابتدا تا آغاز دوران غیبت صغراست که در آن مصداقی از «نور واحد» بودن اهل‌بیت عصمت و طهارت ترسیم شده است. برجسته‌سازی و زمینه‌سازی برای تشکیل حکومت اسلامی به‌عنوان نقطه محوری این کتاب، مهم‌ترین هدف مشترکی است که امامان معصوم ما (علیهم‌السلام) - باوجود تفاوت‌هایی که در شرایط محیطی و سیاسی حضور آنان وجود داشته - به روش‌های متناسب با شرایط موجود دنبال کرده‌اند؛ طوری که گویا یک انسان با طول عمر 250 ساله چنین مسیری را طی کرده است.
مفهوم کلی که از کتاب انسان 250 ساله منتقل می‌َشود، آن است که وقتی هدفی والا و مقدس چون تشکیل حکومت الهی در میان باشد و پی‌گیرندگان آن هدف نیز انگیزه‌ای الهی و به‌دوراز منفعت‌طلبی‌های شخصی داشته باشند، اختلافی حتی در شیوه مدیریت و مبارزه هم پدید نمی‌آید. برای همین است که هر امام معصوم، کار را درست از همان‌جایی پی گرفته‌اند که از امام پیشین به‌جای مانده، طوری که گویا اگر جای این انسان‌های شریف هم در مقاطع تاریخی عوض می‌شد، بازهم سیر اتفاقات همانی می‌شد که صورت گرفته است. نگاهی به سیره ائمه معصومین نشان می‌دهد که هرگز هیچ‌کدام از آن بزرگواران به تخطئه دوران پیش از خود نپرداخته‌اند، بلکه همواره از مجاهدت‌های امامان پیش از خود تجلیل کرده و اهمیت آن را برجسته ساخته و به ادامه تلاش برای تحقق هدف مشترک پرداخته‌اند. شبیه چنین تعبیری درباره زندگی پیامبران الهی نیز از حضرت امام خمینی (رحمة‌ا... علیه) در کتاب تفسیر سوره حمد وجود دارد. ایشان نیز بارها بر این نکته تأکید داشتند که پیامبران الهی همه یک هدف را تعقیب می‌کردند و اگر همه در یک زمان جمع می‌شدند نیز هرگز اختلاف نمی‌کردند چون تعلقات مادی نداشتند.
سخنرانی رهبر فرزانه انقلاب اسلامی در سالگرد رحلت امام‌خمینی (ره) که به‌صورت سالانه انجام می شود، عیناً همین سیره پیامبران و ائمه معصومین را به ذهن متبادر می‌کند. بدون تردید، تکریم، تعظیم و ترویجی که حضرت آیت ا... خامنه ای رهبر معظم انقلاب در طول نزدیک به 30 سال دوران رهبری خود از بنیان‌گذار انقلاب و جمهوری اسلامی داشته‌اند، با آن چه دیگران درباره امام خمینی (رحمة‌ا... علیه) گفته و نوشته‌اند، قابل قیاس نیست، همان‌گونه که انحراف و اختلافی در اهداف اصلی دنبال شده توسط این دو رهبر الهی دیده نمی‌شود، طوری که گویا 14 خرداد 1368 به‌یک‌باره روح‌ا... خمینی 40 سال جوان شده و اهداف خود را پی گرفته است.
با ‌وجود این و در سطوح پایین‌تر، متأسفانه نمی‌توان سنخیت چندانی میان شیوه‌های مدیریت سیاسی با روش الهی معصومین علیهم‌السلام و حتی با سیره رهبری رهبران انقلاب اسلامی پیدا کرد چراکه اگر مدیریت دستگاه‌ها با تأسی از سیره ائمه معصومین علیهم‌السلام صورت گرفته و منافع فردی، حزبی و جناحی بر منافع عمومی و اهداف مقدس اولویت نیابد، شاهد تخریب‌هایی که بعضی مسئولان نسبت به پیشینیان خود روا می‌دارند نبودیم. متأسفانه در مناصب مختلف، هرگاه مدیری چه با انتخاب مردم و چه با انتصاب مسئولان بالاتر سکان اداره بخشی از امور را به دست می‌گیرد، اولین موضع‌گیری‌ها، بیشتر تخطئه گذشته است، تا ارائه برنامه‌ای برای آینده. این روش ناپسند گاه مهم‌ترین و برجسته‌ترین کاری است که بخشی از مسئولان در همه دوران مدیریت خود انجام می‌دهند. درحالی‌که در الگوی مدیریت اسلامی برفرض اعتقاد به کاستی‌ها و حتی انحراف در مدیریت گذشته، باید اولویت با ادامه برنامه‌های صحیح و اصلاح نابه سامانی‌های موجود باشد،‌ بدون آن که در جامعه ایجاد تنش کند. طبیعی است که مردم بهترین داورانی هستند که می‌توانند میزان خدمت یا خدای‌نکرده خیانت و بی‌عملی مسئولان را قضاوت کنند؛ هرچند عقیده داریم که پیش از همه خدای عادل در جایگاه قضاوت اصلی نشسته و شاهد کردار و گفتار ماست.
امروزه حتی در نظام‌های مردم‌سالار غیردینی، این‌گونه گفته می‌شود که فردای انتخابات، پایان رقابت و آغاز رفاقت برای پیشبرد اهداف جامعه و خدمت به مردم است و با روی کار آمدن دولت‌های جدید،‌ دیگر چندان شاهد شخم زدن گذشته و تخریب عملکرد پیشینیان نیستیم؛ همان‌گونه که رقبای سیاسی نیز بعد از روی کار آمدن دولت جدید در مسیر مدیریت او ایجاد اختلال نمی‌کنند. اما متأسفانه در کشور ما بعضی از مسئولان حتی سال‌ها پس از قبضه قدرت، مهم‌ترین سخنشان سیاه‌نمایی از گذشته و ماشینی است که پیشینیان «ته دره» انداخته‌اند!
این روش مدیریتی، روزگار جامعه را به دوره‌های بریده بریده و ابتر تبدیل می‌کند و برای همین است که توسعه‌ای که لازمه آن استمرار برنامه‌ها و ثبات در شیوه‌های مدیریتی و اهداف کلان است، تحقق نمی‌یابد و چنان می‌شود که گاه بخشی از توان مدیریتی صرف تخریب چیزی می‌شود که پیش از آن به‌درستی بنانهاده شده. برای مثال به یاد بیاورید چه مقدار انرژی برای طرح ناپخته و البته ناموفق تخریب سامانه مدیریت مصرف سوخت هدر رفت یا با موضوعاتی چون مسکن مهر چگونه رفتار شد. یا در دولت گذشته چه حجمی از سرمایه‌های انسانی و مدیریتی کشور صرفا به خاطر سیاست هاشمی‌ستیزی خانه نشین شده و کنار زده شدند و نقاری سیاسی ایجاد شد که حرمت‌ها را شکست و به تشدید دوقطبی‌ها انجامید. همین بلیه در دولت دوم خرداد هم کار را به جایی کشاند که از مدیران مدارس ابتدایی تا عالی‌ترین سطوح مدیریتی کشور کنار زده شدند تا با روی کار آمدن هر دولتی دوباره نقطه سر خط باشیم.
اگر قرار باشد، الگویی نجات‌بخش برای جامعه و برون‌رفت از مشکلات ریزودرشت آن وجود داشته باشد، باید آن الگو را در روش مدیریت اسلامی ائمه معصومین و استمرار آن در رهبری انقلاب اسلامی جست وجو کرد. روشی که همواره نگاه به آینده دارد، تا باقی‌ماندن در گذشته. بیانات رهبر انقلاب درباره عملکرد دولت‌های مختلف آشکارا از نارضایتی‌های گاه شدید ایشان از بعضی عملکردها حکایت دارد، اما حمایت مستمر از مسئولان رده‌بالا و راهبری امور با هدف اصلاح روش‌ها و گاه حتی به‌جان پذیرفتن تبعات منفی عملکرد مدیران، روش‌جاری مدیریت نظام اسلامی در دوران رهبری امام‌خمینی (ره) و حضرت آیت ا... ‌خامنه‌ای است، طوری که حتی بعضی احکام حکومتی که مغایر خواست مدیران دستگاه‌های عالی بوده نیز با روش و منشی پدرانه و دلسوزانه ابلاغ و اجرا شده و تا حد ممکن از انتقال فشارهای روانی به جامعه پرهیز شده است. باوجود تفاوت‌هایی که در روش مدیریت و راهبری کلان با مدیریت دستگاه‌های اجرایی وجود دارد، اما اگر بعضی اصول کلی مانند پایبندی به قانون و برنامه‌های بالادستی، اولویت منافع ملی، نیت الهی، پیروی از ولایت و سخت‌کوشی و تلاش مجاهدانه و استفاده از همه ظرفیت‌های انسانی کشور صرف‌نظر از تعلقات جناحی که می‌توان آن را در «شایسته‌سالاری» خلاصه کرد، در منظومه فکری و مدیریتی کشور به رسمیت پذیرفته و نهادینه شود، چشم‌انداز روشن‌تری فراروی مُلک و ملت خواهد بود.