حوادث سوریه پیش از خروج سفیانی

حوزه/ انطباق عجیب تحوّلات و رخدادهای کنونی «خاورمیانه» و جهان، با نشانه ها و وقایع آستانه ظهور، خصوصاً در طیّ دهه گذشته، هر شیعه منتظری را ناخواسته بر آن می دارد که به کنکاش و جست وجوی بیشتر در این زمینه بپردازد تا به میزان صحّت این انطباق ها پی ببرد.

سرزمین شام از دیرباز نقش مهمّی در تحوّلات جامعه اسلامی بازی کرده است و این روند بعد از گذر از مراحل متعدّد، امروز در قالب ستمی چندباره ظهور یافته و دورانی را رقم می زند به نام شام (سوریه) پیش از خروج سفیانی.

بررسی حوادث و نشانه های ظهور در صورتی به حال فرد و جامعه اثرگذار و مفید است که منجر به حرکت به سوی قواعد ظهور شود، یعنی فرد پس از یقین به این همانی تحوّلات جاری، به سمت اصلاح خود و جامعه و تقویت ایمان و باورهای دینی و مبارزه صحیح با مظاهر بی دینی در جامعه و تلاش برای تحقّق اهداف و آرمان های انقلاب و اسلام بپردازد که به جرئت می توان گفت افرادی که با صداقت به بررسی تحوّلات و حوادث این واقعه شریف می پردازند، اهداف فوق را در درجه های مختلف درک کرده و به سمت قواعد ظهور پیش خواهند رفت.

تحوّلات اخیر کشورهای خاورمیانه، از جمله کشور «سوریه»، همه نگاه ها را به خود جلب کرده است، تجّمع تمام نیروهای اهریمنی بر روی سوریه و به میدان آوردن تمام نیروها و امکانات سیاسی، فکری، بین المللی و ایجاد جنگ روانی عظیم و زمینه سازی برای مداخله نظامی، تحریک همسایگان سوریه، تجهیز گروه های مسلّح و حمایت همه جانبه از آنها و به راه انداختن جنگ رسانه ای با انواع دروغ و فریب و. .. علیه سوریه نشان از آغاز مرحله ای جدید در تحوّلات شام دارد که با توجّه به تحقّق بسیاری از نشانه های ظهور، می توان گفت مرحله جدید می تواند آخرین مرحله، قبل از خروج سفیانی یا مرحله زمینه سازی برای خروج این عنصر مزدور در منطقه باشد که در تحوّلات عصر ظهور، طیّ روایت های بسیاری مورد اشاره قرار گرفته است.

چرخش عجیب «ترکیه» ضدّ سوریه، افزایش مداخلات «عربستان»، «قطر» و دیگر کشورهای عربی در اوضاع سوریه و «لبنان»، مواضع و تحرّکات قابل تأمّل «اردن» در قبال سوریه، هماهنگی کامل «اروپا» و «آمریکا» برای ایجاد ناامنی و به سقوط کشاندن حکومت سوریه و بالاگرفتن موج اعتراضات داخلی در این کشور، نشان می دهد که احتمالاً تحوّلات بزرگ و غیرمنتظره ای در این منطقه حسّاس رخ خواهد داد که تأثیرات عمیقی بر وقایع پیش روی خاورمیانه دارد. هر یک از جبهه حق و باطل در تلاش است تا با تسلّط بر این منطقه حسّاس دست بالا را در وقایع تاریخ ساز آتی داشته باشد. آیا تحوّلات جاری می تواند همان تحوّلات مورد اشاره روایت ها در آستانه خروج سفیانی باشد؟

سرزمین شام از دیرباز نقش مهمّی در تحوّلات جامعه اسلامی بازی کرده است، حضور معاویه و یزید و دیگر حکّام مکّار و خون ریز اموی در این منطقه و نقش عمیق آنها در تحوّلات زمان خود که عمدتاً نقشی منفی بوده است، از دیرباز کفّه این سرزمین را در تحوّلات منطقه سنگین کرده است. در طول تاریخ، این منطقه تأثیر مهمّی بر سایر بلاد اسلامی داشته است. در روایت های عصر ظهور نیز یکی از مهم ترین نقاط اثرگذار بر واقعه شریف ظهور، شام است. شام در لسان روایت ها شامل سوریه، اردن، لبنان و قسمت هایی از فلسطین و حتّی به نقلی برخی از نقاط شمال غربی «عراق» است، اصلی ترین شورش مقابله کننده با ظهور از این مناطق برمی خیزد که در نظر دارد ضمن مبارزه با موج بیداری و انقلاب اسلامی منطقه ای، جوامع اسلامی را تحت سلطه خود درآورد. این سرزمین مبدأ، معبر و محلّ تلاقی قیام های بسیاری در عصر ظهور است. جنگ های بزرگی در این سرزمین در عصر ظهور واقع می شود که نشان از اهمّیت آن برای طرف های درگیر دارد.

تحوّلات شام بعد از خروج سفیانی دارای شفّافیت خوبی است و می توان توالی و ترتیب آن را تا حدودی مشخّص کرد، امّا این سرزمین قبل از خروج سفیانی و در فاصله زمانی متّصل به خروج وی نیز شاهد تحوّلات مهمّی خواهد بود که به صورت نامنظّم و کمی مبهم در روایت های ذکر شده است، با توجّه به اهمیت تحوّلات این مقطع زمانی، یعنی تحوّلات قبل از خروج سفیانی و احتمال انطباق آن بر تحوّلات جاری منطقه، این مقاله در تلاش است تا با نگاهی تحلیلی و دقیق به این تحوّلات مهم پرداخته و انطباق وقایع جاری این سرزمین با روایت ها عصر ظهور را بررسی نماید: روایت های شریف برای سرزمین شام، قبل از خروج سفیانی تحوّلات بسیاری را برشمرده اند که با دسته بندی آنها می توان به وقایع زیر اشاره کرد:

1. فتنه عمومی در سرزمین های اسلامی که در شام هم وجود دارد؛
2. فتنه ویژه برای شام، اختلاف شدید، خشک سالی و قطحی به علّت محاصره اقتصادی غرب؛
3. وجود درگیری میان دو گروه معارض در شام و ایجاد پراکندگی و ضعف در آنها؛
4. بلند شدن ندا و صدایی بشارت بخش از جانب شام؛
5. وقوع زلزله ای مهیب و کشته شدن افراد زیاد در شام؛
6. ورود نیروهای خارجی به شام که شامل نیروهای ایرانی، غربی، مغربی و ترک می باشد؛
7. کشته شدن حاکم شام؛
8. درگیری ابقع، اصهب و سفیانی در شام که منجر به قدرت یابی سفیانی می شود.

فتنه عمومی در سرزمین های اسلامی که در شام هم وجود دارد. روایت های عصر ظهور، جوّی متلاطم و متشنّج را در اکثر کشورهای اسلامی در آستانه ظهور به تصویر می کشند که البتّه این تلاطم و اختلاف ها، بخش جدانشدنی هر تغییر و انقلابی است؛ زیرا عدّه ای که مخالف تغییر و انقلاب هستند و منافع و وجود خود را در خطر می بینند، تلاش می کنند تا به هر وسیله ممکن، حتّی با جنایات هولناک، جلوی انقلاب را بگیرند.

هرچند مبدأ زمانی و فاصله مشخّصی برای این فتنه ها و اختلاف ها تا ظهور ذکر نشده است؛ امّا آنچه مسلّم است این فتنه ها و اختلاف ها که مدّتی قبل از ظهور، در جوامع انسانی و خصوصاً در خاورمیانه، به عنوان مکان جغرافیایی ظهور وجود دارد، در سال های منتهی به ظهور تشدید می شود و در سال ظهور به اوج خود می رسد: فتنه تیر و تاری پدید آید و آنگاه فتنه به دنبال فتنه برپا شود تا مردی از اهل بیت(ع) من به نام مهدی(ع) خارج شود، اگر او را درک کردی با او باش تا از هدایت یافتگان باشی.1

مردم شرق و غرب به اختلاف می گرایند، اهل قبله(مسلمانان) نیز دچار اختلاف می شوند، مردم از ناامنی به شدّت رنج می برند و این چنین روزگار سپری می شود تا منادی آسمانی ندا دهد.2
...و آن سالی است که در تمام سرزمین عرب اختلافات روی می دهد.3
آنگاه که در عراق اضطراب های شدید سلب آرامش نمود و اختلاف ها شام را فراگرفت و اهل «یمن» بر سر حکومت درگیر شدند...4
شما را به مهدی(عج) بشارت می دهم، هنگامی که اختلاف شدید در میان مردم پدید آید و زلزله های سختی واقع شود، او قیام می کند.5

قائم قیام نمی کند مگر پس از وحشت شدید، زلزله ها و فتنه های فراگیری که بر مردم چیره شود و طاعونی پیش از آن شایع شود و شمشیر برنده ای در میان عرب پدید آید و اختلاف در میان مردم افتد....6
ای جابر! قائم ظهور نمی کند مگر هنگامی که شهرها را فتنه و آشوب فراگرفته باشد و مردم راه فرار بجویند ولی راهی پیدا نکنند.7

حرکت عمومی مردمی ضدّ حاکمان مستبد و طاغوتی نیز که می توان از آن به یک بیداری اسلامی و انقلاب مقدّس نام برد، در روایت های متعدّدی مورد اشاره قرار گرفته است که در آستانه ظهور رخ می دهد، مانند روایتی که می فرماید: ظهور در هنگام انقلاب ها و قیام های مردمی خواهد بود: ابوسعید خدری از رسول معظّم(ص) روایت کرده که فرمود: «شما را بشارت می دهم که مهدی(ع) در موقع اختلاف و انقلاب امّت من ظهور خواهد کرد. فتنه ها و آشوب های آخرالزّمان،8 آن (ظهور) هنگامی است که زمام داران ستمگر شما که سیاست مسلمانان را بلد نبودند، از بین بروند.»9

به طور مسلّم، این اختلاف و درگیری که می توان از آن به فتنه های آستانه ظهور نام برد، در سرزمین شام که از مهم ترین بلاد مسلمانان است نیز روی خواهد داد، هم چنان که برخی از روایت ها صریحاً به این موضوع اشاره کرده اند:
مژده پیروزی را از سمت دمشق می شنوید... و شورشیان «روم» پیش می آیند و در «رمله» مستقر می شوند، پس اوّلین جایی که از غرب (غرب بلاد اسلامی) خراب می شود، سرزمین شام است.10 وقتی که از کشمکش و اختلافات داخلی شام اطّلاع یافتید باید از شام گریخت؛ زیرا آشوب و جنگ در آنجاست.11 در آن سال، اختلاف های بسیاری در هر زمین از ناحیه غرب روی می دهد. نخستین جایی که خراب می شود شام است...12

با دیدن سه علامت منتظر آمدن مهدی باشید. عرض کرد: یا امیرالمؤمنین آنها چیستند؟
فرمود: اوّل اختلافی که در بین اهل شام پدید می آید و آمدن پرچم های سیاه از خراسان و وحشتی در ماه رمضان.13

سعیدبن مسیّب می گوید: در شام فتنه ای خواهد بود که از هر ناحیه ای آن را برطرف می کنند. از ناحیه دیگری سربلند می کند و آن فتنه انتها ندارد تا اینکه منادی از آسمان ندا می کند که امیر شما فلان خواهد بود. فتنه ها و آشوب های آخرالزّمان14 وقتی که در سرزمین شام بلوایی را مشاهده نمودی، پس مرگ است و مردن، تا آنکه غربیان به تحرّک آمده و روانه سرزمین های عربی گردند که حوادثی بین آنان رخ خواهد داد.15
/ منبع
پی نوشت ها:
1. «الحاوی للفتاوی»، ج 2، ص138.
2. «غیبت نعمانی»، ص 132؛ «ملاحم و الفتن»، ص 114.
3. «بحارالأنوار»، ج 52، ص 222.
4. «الزام الناصب»، ص 204.
5. «غیبت»، شیخ طوسی، ص 111، «ملاحم و الفتن»، ص 134.
6. «غیبت»، نعمانی، ص 123، «بشارت الاسلام»، ص 92.
7. مهدی موعود(ع) (ترجمه بحارالأنوار)، ص 1055.
8. «ملاحم و الفتن»، باب 18، ص 155.
9. «الزام الناصب»، ص 213.
10. «غیبت شیخ طوسی»، 269؛ «غیبت نعمانی»، 279/67.
11. مهدی موعود(ترجمه بحارالأنوار)، ص 1055.
12. مهدی موعود(ترجمه بحارالأنوار)، ص 987.
13. «غیبت»، نعمانی، ص 133؛ «بحارالأنوار»، ج 52، ص 229؛ منتخب الاثر، ص 220.
14. «الملاحم و الفتن»، باب 76، ص 29.
15. همان، ص 107.